GRAMATYKA JĘZYKA POLSKIEGO: BIERNIK – JAK GO UGRYŹĆ?

Gramatyka języka polskiego to ‘końcówki’ – czy mam się bać?

Dla dużej grupy studentów jednym z trudniejszych aspektów gramatyki języka polskiego jest deklinacja, czyli – zmieniające się końcówki rzeczowników i przymiotników. Dlaczego jedno słowo ma kilka wersji? Są języki – na przykład najpopularniejszy język świata – angielski, w którym jedno słowo możemy użyć na wiele sposobów, np.: ‘coffee’ – I like coffee. I don’t like coffee. I dream about coffee. Through the world with coffee. Czyli w dowolnych konstrukcjach zdania dane słowo używane jest w tej samej formie.

Inaczej wygląda sytuacja w gramatyce języka polskiego. Po polsku słowo ‘kawa’ – w tych samych konstrukcjach co powyżej brzmi: Lubię kawę (Biernik). Nie lubię kawy (Dopełniacz). Marzę o kawie (Miejscownik). Z kawą przez świat (Narzędnik).

Wszystkiemu winna jest deklinacja, czyli odmiana przez 7 ‘przypadków’: Mianownik, Dopełniacz, Biernik, Celownik, Narzędnik, Miejscownik i Wołacz.

Gramatyka języka polskiego: Biernik – nie taki diabeł straszny!

Dzisiaj skupimy się na jednym ‘przypadku’ – tym, którego używamy mówiąc: lubię kawę, mam kawę, proszę kawę, piję kawę.

Formy biernika używamy po czasownikach takich jak np.: mieć, lubić, jeść, pić, kupować, czytać, znać, oglądać, prosić, zamawiać, zwiedzać, mieć ochotę na, preferować, uwielbiać

W gramatyce języka polskiego formy żeńskie w bierniku przyjmują następujące formy: Lubię czarną kawę. Mam czerwoną toyotę. Piję zieloną herbatę. Jem zupę pomidorową. Czyli rzeczownik otrzymuje końcówkę „-Ę”, a przymiotnik – „Ą”.

W rodzaju męskim i nijakim rzeczownik i przymiotnik zostają w formie bazowej. Na przykład: ‘duży dom’ (rodzaj męski) – Kupuję duży dom; ‘nowy samochód’ (r.m.) – On ogląda nowy samochód; ‘zimne piwo’ (rodzaj nijaki) – Oni zamawiają zimne piwo; ‘małe radio’ (r.n.) – mam małe radio.  Ach! To nie jest skomplikowane!

Ale w gramatyce języka polskiego najważniejsze są wyjątki…

Mały problem pojawia się, kiedy nasz kolega powie: ‘Mam ochotę na hamburgera!’, ‘Preferuję pomidora niż ogórka!’. Jak to?? Moment! Przecież hamburger, pomidor, ogórek to formy męskie! Dlaczego więc nie mówimy: ‘Mam ochotę na hamburger’, ‘Preferuję pomidor niż ogórek’?!? (Masakra!) Wyjaśniamy! 😊 Istnieje w gramatyce języka polskiego grupa rzeczowników męskich nieżywotnych (rzeczy, nie osoby), które w bierniku przyjmują końcówkę „-a”. Większość z nich to zapożyczenia z innych języków.

Do wyjątków należą:

1. Jedzenie, np.:– ‘hamburger’ – Mam ochotę na hamburgera.
2. Owoce i warzywa, np.: ‘banan’, ‘ananas’, ‘arbuz’ – Na śniadanie zawsze jem banana. Uwielbiam ananasa i arbuza.
3. Marki samochodów, np.: ‘mercedes’, ‘ford’ – Mój kolega kupił mercedesa. Marek ma forda.
4. Waluty, np: ‘dolar’, ‘funt’ – Mam tylko dolara. Pożycz mi jednego funta.
5. Tańce, np: ‘walc’ – Oni pięknie tańczą walca angielskiego.
6. Gry, np: ‘squash’, ‘golf’ – Czy lubisz grać w squasha? Często gram w golfa.
7. Używki, np: ‘papieros’, ‘szampan’ – Palę papierosa. On pije szampana.

Konkluzja: Gramatyka języka polskiego nie jest taka straszna, a kurs języka polskiego w Szkole KLUB DIALOGU to doskonałe miejsce, aby praktykować.

Nie taki biernik straszny 😊. Czasami musimy po prostu uporządkować naszą wiedzę. Kurs języka polskiego w Szkole KLUB DIALOGU to odpowiednie miejsce, aby nie tylko tę wiedzę powtórzyć i usystematyzować, ale także praktykować i szlifować konstrukcje gramatyczne języka polskiego. Więcej o bierniku dowiesz się TUTAJ.