(A2) GRAMATYKA. Stopniowanie przymiotników

Jak stopniować przymiotniki w języku polskim?

Mam 20 lat – jestem młoda. Mam dwie siostry – Martę i Olę. Marta ma 18 lat, jest młodsza niż ja. Ola ma 15 lat – jest najmłodsza. Mam też dwóch braci – Kamila i Janka. Kamil ma 21 lat – jest starszy niż ja. Janek jest najstarszy – ma 23 lata.

To jest gradacja (stopniowanie) przymiotników:

młody – młodszy – najmłodszy

stary – starszy – najstarszy

W stopniowaniu przymiotników w języku polskim najważniejsze są końcówki!

Jak to robić? To bardzo łatwe!

W stopniu drugim zwykle dodajemy końcówkę –szy, –sza lub –sze:

Twój samochód jest szybki, ale mój jest szybszy.

Gotowana marchewka jest zdrowa,ale surowa marchewka jest zdrowsza.

Banan jest słodki, ale ciasto jest słodsze.

W stopniu trzecim dodajemy na początku naj- i na końcu -szy:

Twój samochód jest szybki, a mój jest szybszy, ale samochód Tomka jest najszybszy.

Gotowana marchewka jest zdrowa,ale surowa marchewka jest zdrowsza. Ekologiczna marchewka jest najzdrowsza.

Banan jest słodki, ale ciasto jest słodsze. Ciasto z syropem jest najsłodsze.

Spróbuj zrobić stopniowanie:

szybki             szybszy                       najszybszy

stary                ______________       ______________

młody             ______________       ______________

gruby              ______________       ______________

chudy              ______________       ______________

głupi               ______________       ______________

bogaty             ______________       ______________

A teraz sprawdź odpowiedzi:

Uzupełnij zdania poniższymi słowami w nawiasach.

Użyj przymiotników w języku polskim w stopniu wyższym i najwyższym.

[ciekawy]

Byłem wczoraj na ciekawym koncercie muzyki alternatywnej. Moi koledzy mówią, że ten koncert nie był wcale taki niezwykły, bo koncerty muzyki popularnej są ______________ niż ten. Nie zgadzam się z nimi, to był ______________ koncert, jaki widziałem w życiu.

[gruby]

Lubię czytać, więc zawsze wybieram grube książki w bibliotece. Każda następna książka, którą czytam jest ______________ niż poprzednia. Czy wiesz, że ______________ książka na świecie waży 220 kg i ma 50506 stron? Czy chciałbyś taką przeczytać?

[bogaty]

Bill Gates był kiedyś na pierwszym miejscu na liście bogatych ludzi. Teraz już nie jest na pierwszym miejscu, ale oczywiście jest bardzo bogaty. Elon Musk jest ______________ od niego. Na pierwszym miejscu jest Jeff Bezos – ______________ człowiek na świecie.

Sprawdź odpowiedzi:

Jak zawsze w języku polskim są wyjątki!

Oczywiście w stopniowaniu przymiotników są też wyjątki. Cztery najważniejsze przymiotniki są nieregularne. Jak myślisz, jakie to przymiotniki?

1. Ewa jest lepsza z gramatyki niż ja. Ewa jest najlepsza w grupie.
2. Ten dzień był gorszy niż wczoraj. To był najgorszy dzień w moim życiu.
3. Mój dom jest większy niż twój, a dom prezydenta jest największy.
4. Kot jest mniejszy niż pies, ale myszka jest najmniejsza.

Te 4 przymiotniki to: dobry, zły, duży i mały. Spróbuj wpisać dobre formy:

stopień równy                       stopień wyższy                      stopień najwyższy

(forma bazowa)

dobry                                      lepszy                                     _______________

zły                                          gorszy                                    _______________

duży                                       _______________                 największy

_______________                 mniejszy                                najmniejszy

A teraz sprawdź odpowiedzi:

To już prawie wszystko. Jeszcze ostania reguła stopniowania przymiotników w języku polskim.

Jest jeszcze jedna ważna reguła: końcówka -ny zwykle zamienia się na -niejszy:

ładny               ładniejszy                   najładniejszy

trudny             trudniejszy                 najtrudniejszy

wolny              wolniejszy                  najwolniejszy

głośny             głośniejszy                 najgłośniejszy

Spróbuj uzupełnić zdania tymi słowami:

[ładny]

Warszawa to bardzo ładne miasto, ale myślę, że Kraków jest ______________. Anglicy na pewno uważają, że Londyn jest ______________ ze wszystkich miast.

[wolny]
Nowoczesne środki transportu, jak samolot lub pociąg są bardzo szybkie. Najszybsze są oczywiście samoloty. Pociągi są ______________ od samolotów, ale mogą jechać nawet 500 km na godzinę! Ze wszystkich popularnych środków transportu ______________ są na pewno rowery, ale mają dużą zaletę – są ekologiczne.

[trudny]

Ludzie, którzy uczą się polskiego, mówią, że to trudny język. Polacy myślą, że język rosyjski jest ______________ od polskiego, bo ma inny alfabet. W rankingach zwykle to język chiński jest na pierwszym miejscu jako  ______________ język na świecie. Jak myślisz, czy Twój język jest ______________ niż polski i chiński? Który język jest według ciebie ______________ na świecie?

Sprawdź odpowiedzi:

Zwróć też uwagę na wymianę głosek, które pojawiają się przy stopniowaniu w języku polskim

Poza tymi regułami oczywiście są różne wyjątki, kiedy zamieniamy –k– lub –g– na –ż-, na przykład:

wysoki            wyższy                       najwyższy

drogi               droższy           najdroższy

lekki               lżejszy            najlżejszy

wąski              węższy            najwęższy

długi               dłuższy           najdłuższy

niski                niższy             najniższy

Stopniowanie opisowe przymiotników

Czasem nie możemy zrobić takiej formy i robimy inną konstrukcję – stopniowanie opisowe.

Używamy wtedy słów bardziej – najbardziej lub mniej – najmniej, np.:

Kamil jest chory, ma katar. Jego brat jest bardziej chory – ma grypę.

Ta sukienka jest bardzo kobieca, ale ta czerwona jest bardziej kobieca. Najbardziej kobieca jest tamta czerwona sukienka.

Nie lubię herbaty bez cukru, bo jest gorzka, ale myślę, że kawa bez cukru jest bardziej gorzka. Piwo jest mniej gorzkie, lubię piwo.

Sprawdź, czy wszystko jest dla Ciebie jasne w temacie stopniowania przymiotników po polsku

Proszę uzupełnić zdania używając stopniowania opisowego:

[interesujący]

Ta książka to interesująca biografia. Myślę, że biografie są ciekawe, ale historie romantyczne są ____________ ____________ . Lubię czytać je wieczorem. Mój mąż mówi, że ____________ ____________ są książki detektywistyczne. Ja się z nim nie zgadzam, uważam, że książki detektywistyczne i kryminały są nudne, moim zdaniem kryminały to są najmniej interesujące książki na świecie.

[elegancki]

Mój kolega z pracy, Paweł, to elegancki i przystojny mężczyzna. Koleżanki z pracy mówią, że Marek jest ____________ ____________ i przystojniejszy. Oczywiście żona Pawła mówi, że jej mąż to ____________ ____________ i najprzystojniejszy mężczyzna na świecie.

[znany]

Aktorzy z Hollywood są znani w Polsce, australijscy aktorzy są mniej ____________. Azjatyccy aktorzy są ____________ ____________ w Polsce. Znam tylko kilku aktorów z Azji.

A teraz sprawdź odpowiedzi:

Sprawdź jeszcze infografikę z przykładami:

I obejrzyj video! Powodzenia

Zobacz jeszcze tekst: Z KLUBEM DIALOGU przez Polskę: Świnoujście